Rosjanie, choć wiele osób nie kojarzy tego faktu, dość mocno zapisali się w historii motoryzacji kilkoma markami. Wśród nich dominowały głównie samochody wojskowe oraz terenowe. Wynikało to z polityki ZSRR, według której samochody nie miały być własnością poszczególnych obywateli, a jedynie służyć wyższej rangą urzędnikom oraz notablom. Innym zastosowaniem samochodów miało być wojsko. Według twórców państwa radzieckiego, szaremu człowiekowi powinna starczyć komunikacja miejska. Dlatego właśnie rosyjskie marki to UAZ, GAZ oraz Łada. W dzisiejszym artykule poruszymy temat rosyjskich samochodów terenowych.
GAZ – Gorkowskij Awtomobilnyj Zawod
GAZ czyli po rosyjsku ГАЗ, inaczej skrót od Горьковский автомобильный завод, to marka radzieckich i rosyjskich samochodów produkowanych przez fabrykę Gorkowskij Awtomobilnyj Zawod (Gorkowska Fabryka Samochodów) w Niżnym Nowogrodzie w europejskiej części Rosji. Pod marką GAZ produkowane były samochody osobowe, ciężarowe i terenowe. Fabryka wytwarzała również pojazdy wojskowe. Do marek osobowych należała Wołga, będą limuzyną.
Marki terenowe oraz wojskowe, produkowane przez fabrykę w Niżnym Nowogrodzie to Ataman, Kombat oraz Tigr. Najpopularniejszym jednak autem tego typu był GAZ-69, nazywany popularnie gazikiem.
Zakłady GAZ działają do dzisiaj i są jednymi z nielicznych dochodowych producentów motoryzacyjnych w Rosji. Firma ma fabryki w ośmiu krajach i obecnie produkuje następujące modele:
- osobowe: Wołgi
- terenowe i terenowo rekreacyjne: Ataman, Kombat, Tigr,
- dostawcze Sobol, Gazel
- ciężarowe Valday i Sadko oraz specjalne.
GAZ-69 – samochód ten był podstawowym autem produkowanym na potrzeby wojska i służb lokalnych jako lekki samochód terenowy. Wcześniejsze „gaziki” nosiły numer 64 i 67. W zakładzie w Niżnym Nowogrodzie produkowany był w latach 1952-1955, później produkcja przeniesiona została do zakładów UAZ. Do dziś samochody tej marki prawdopodobnie produkowane są w Korei Północnej na potrzeby tamtejszego wojska. GAZ-69 produkowany był w dwóch wersjach nadwoziowych: 2-drzwiowej (GAZ-69, GAZ-69M) i 4-drzwiowej (GAZ-69A, GAZ-69AM) tak zwana „komandorka”. Obie miały nadwozie odkryte, z rozpinanym na stelażu brezentowym dachem oraz górnymi częściami drzwi z celuloidowymi oknami. Rama z szybą przednią była składana do przodu, na maskę. Podczas produkcji wprowadzano pewne modyfikacje techniczne. Samochód wyposażono także w reduktor, dzięki któremu można zwiększyć przełożenie i dołączyć przedni napęd.
GAZ-2330-36 Tigr – współczesny następna popularnego gazika. Samochód ten produkowany jest przez zakłady w Niżnym Nowogrodzie od 2001 roku. Często określany jest mianem rosyjskiego Humvee. Samochód produkowany jest na potrzeby wojska oraz na zamówienie dla rosyjskich oligarchów.
UAZ – Uljanowskij Awtomobilnyj Zawod
UAZ czyli po rosyjsku УАЗ. Fabryka UAZ w Uljanowsku, mieście położonym około 900km na wschód od Moskwy, rozpoczęła działanie w 1941 roku, gdy w trakcie inwazji Niemców na ZSRR ze stolicy ewakuowano zakłady motoryzacyjne. Produkowano tam głównie ciężarówki i półciężarówki. Po wojnie fabrykę przeniesiono w inną część miasta i rozbudowano, a pod koniec lat 50-tych przeniesiono tam produkcję GAZ-69, który otrzymał wtedy nazwę UAZ-69. Od roku 1965 rozpoczęto budowę UAZ-453, popularnych do dziś. Pojazd ten jest dostępny w wielu, różnych odmianach nadwoziowych i używany przez wiele służb takich jak policja, straż pożarna, ambulans i wojsko jak również przez prywatnych odbiorców. Od 1970 roku zakłady produkowały lekkie samochody terenowe – UAZ-469B, które były podstawowym środkiem transportu dla wojsk ZSSR i państw Układu Warszawskiego. Od 1985 roku samochód zmienił nazwę na UAZ 31512 Commanders. W 2003 roku zakończono jego produkcję. Obecnie fabryka UAZ zatrudnia około 20 tysięcy osób i produkuje kilkaset tysięcy samochodów rocznie, głównie na rynek rosyjski. Od kilku lat następuje modernizacja produkcji i wprowadza się nowe samochody o wyższym standardzie, jak UAZ Patriot oraz UAZ Hunter.
UAZ-469 – samochód terenowy produkcji radzieckiej i rosyjskiej, produkowany od 1970 do 2007 roku i ponownie od 2010 roku jako UAZ Hunter. W roku 1985 z niewielkimi zmianami produkowany pod nazwą UAZ 31512.Samochód początkowo przeznaczony dla wojska, dzięki lekkiej, lecz solidnej konstrukcji szybko zyskał uznanie w innych służbach mundurowych a nawet wśród osób cywilnych. Stosowano go niemal w każdym konflikcie zbrojnym po 1970 roku. Od momentu wypuszczenia pierwszego modelu samochód przeszedł liczne modernizacje i drobne ulepszenia. Jako modernizacje od pierwotnego modelu można uznać: nowy, mocniejszy stelaż, mniejszą chłodnicę, systematycznie modernizowane gaźniki od K126g do K151, serwo – wspomaganie hamulców, hamulce tarczowe, nowy okrągły kolektor ssący, mosty zwolnicowe, nieznaczne zmiany blacharskie, podwieszane pedały, sprzęgło hydrauliczne oraz wydajniejsza nagrzewnica.