źródło: Wikipedia
My tu gadu, gadu a tak naprawdę nie poruszyliśmy najważniejszego wątku, czyli historii motoryzacji. Większość z nas początków doszukuje się w drugiej połowie XIX wieku. Może Was teraz zaskoczę, ale historia motoryzacji sięga daleko, daleko wstecz, a wszystko tak na dobrą sprawę zaczęło się około 4.000 r. p.n.e., kiedy to wynaleziono… koło!
Dzisiejszy świat z pewnością nie byłby taki sam, gdyby około 4.000 lat p.n.e. nie wynaleziono koła. Wynalazek ten jest jednym z najważniejszych w historii człowieka, gdyby nie koło moglibyśmy zapomnieć o wielu przedmiotach, urządzeniach – i nie mówię tylko tutaj o branży motoryzacyjnej. Na szczęście ktoś przed wiekami wynalazł koło i od tego momentu możemy mówić o początkach rozwoju motoryzacji – oczywiście rozumianej nieco inaczej niż dzisiaj.
Zapewne jak się domyślacie, pierwsze pojazdy bardzo różniły się nie tylko od tych współczesnych, ale także od tych sprzed kilkudziesięciu lat. Przez długie wieki wszystkie pojazdy napędzane były, dzięki sile zwierząt, ale pierwsze eksperymenty motoryzacyjne rozpoczęły się już w III w. p.n.e. – dowodem są na to dzieła Herona z Aleksandrii pod tytułami: „O budowie machin wojennych”, „O budowie automatów” oraz „O machinach, które siłą powietrza w ruch są wprowadzane”. Kolejne wzmianki o machinach, które przemieszczają się bez pomocy zwierząt znajdujemy w dziełach Rogera Bacona, angielskiego mnicha, żyjącego w XIII wieku. Mogę się założyć, że jeszcze w wielu bibliotekach znajduje się sporo rękopisów wspominających o takich machinach, chociaż z pewnością wiele zaginęło i uległo zniszczeniu.
XV wiek przynosi kolejne wzmianki na temat machin poruszanych bez udziału zwierząt. Takie informacje znajdujemy chociażby u Roberta Valturio i mistrza Leonarda da Vinci. Warto zaznaczyć, że ten drugi nawet zaprojektował wóz bojowy napędzany za pomocą przekładni karbowej przez osiem osób, które znajdowały się wewnątrz pojazdu. Według założeń Leonarda, każde koło miało być napędzane za pomocą własnego mechanizmu. Genialny da Vinci opracował jeszcze kilka projektów, w których pojazd miał być napędzany za pomocą napędu sprężynowego, grawitacyjnego lub pary wodnej. Prototypy pojazdów powstały w 1447 i w 1448 roku. Kolejne projekty pojazdów nienapędzanych przez zwierzęta pojawiły się w 1459 roku – za pierwszy odpowiadał Cesarz Niemiec Maksymilian, drugi autor jest nieznany. Ciekawostką może wydać się to, że pierwsze projekty pojazdów napędzanych bez udziału zwierząt były głównie machinami wojennymi, nie zawracano sobie jeszcze wtedy głowy przewozem osób 🙂
Kolejnym pojazdem był żaglowóz, który po prostu wyglądał jak żaglowiec na kołach i napędzany był oczywiście siłą wiatru. Zaprojektował go i zbudował holenderski matematyk Simon Stevin w 1600 roku. Pojazd został wykonany na zamówienie księcia Maurycego Orańskiego, hrabiego Nassau. Jak dowiadujemy się ze źródeł, żaglowóz był w stanie pomieścić około 28 osób i na plażach, przy sprzyjających warunkach rozwijał prędkość około 24km/h. Jeszcze w XVII wieku flandryjski ksiądz Ferdinand Verbiest, zaprojektował i przedstawił chińskiemu cesarzowi pojazd, który napędzany był za pomocą pary.
Chociaż Ferdinand Verbiest zaprezentował projekt modelu napędzanego parą, to za pierwszy udokumentowany pojazd napędzany za pomocą silnika parowego uważa się ciągnik Nicolasa-Josepha Cugnot’a. Wehikuł został zbudowany w 1769 roku, a jego przeznaczeniem było ciągnięcie dział – prędkość maksymalna pojazdu wynosiła 4km/h, co sprawiło, że pojazd szybko wypadł z użytku.
Kolejnym krokiem milowym był powóz parowy Richarda Trevithicka, który w 1801 rozpoczął prace nad pojazdem napędzanym bez udziału zwierząt. Jako pierwszy człowiek z w historii, w 1804 roku przejechał aż 150 km. Niestety, parowóz angielskiego inżyniera nie doczekał się uznania. Z tego też powodu, błędnie uznaje się za pierwszy parowóz świata Rakietę George’a i Robert Stephensonów, którzy udoskonalili swoje wcześniejsze konstrukcje i w 1829 roku zaprezentowali swój pojazd.
Na stałe na kartach historii zapisał się Siegfried Marcus, który w 1875 roku zaprezentował pierwszy pojazd napędzany silnikiem spalinowym. Kolejne lata to udoskonalanie projektu Marcusa. W 1888 roku Karl Benz zaprezentował samochód ze skrzynią biegów. Duży wkład w tamtych latach w rozwój motoryzacji wnieśli także Wilhelm Maybach oraz Gottlieb Daimler. Już w roku 1894 we Francji odbył się pierwszy wyścig samochodowy – kierowcy musieli pokonać trasę Paryż-Rouen o długości 126 km. Prawdziwej rewolucji w branży motoryzacyjnej dokonał Henry Ford, który wprowadził ruchomą taśmę produkcyjną i trzyzmianowy dzień pracy – konkurencję zdeklasował w 1907 roku wprowadzając na rynek Forda T, którego do 1927 roku wyprodukowano aż 15 milionów egzemplarzy.
Powyższa historia motoryzacji to bardzo, bardzo duży skrót i tak naprawdę nie dałoby się jej ująć nawet na kilkuset stronach. Ludzie od wieków pragnęli polepszyć i udoskonalać swoje życie oraz otaczający ich świat. Dzięki wszystkim pionierom, konstruktorom i niezłomnym ludziom, którzy dążyli do wprowadzenia w życie śmiałych idei, nasz świat jest teraz miejscem, gdzie technika i nowoczesne rozwiązania ułatwiają nam życie i to nie tylko w branży motoryzacyjnej!