Bez owijania w bawełnę można przyznać, że historia MINI nie zapowiadała się kolorowo, na pewno nie aż tak. W sierpniu 1959 roku, kiedy wprowadzono na rynek auto, nikt z załogi raczej nie przypuszczał, że MINI będzie na drogach podziwiane 55 lat później. Najpiękniejsze jest to, że nic nie wskazuje, by produkcja tego niepozornego autka miała się zakończyć. Z okazji tej nieco mniej okrągłej rocznicy chcemy Wam przedstawić krótką historię MINI.
Wielu ekspertów motoryzacyjnych podkreśla, że MINI to jeden z największych sukcesów w historii motoryzacji – trudno się z tym nie zgodzić. W ciągu 55 lat samochód podbił serca wielu osób i wdarł się do popkultury: któż nie pamięta Jasia Fasoli podróżującego właśnie MINI. Ale nie odpływajmy i wróćmy do początków.
Początek MINI można określić: potrzeba matką wynalazków – w 1956 roku doszło do kryzysu sueskiego, którego rezultatem było znaczne ograniczenie dostępu do ropy naftowej. Skończyła się era wielkich samochodów, a producenci zaczęli się prześcigać w projektowaniu małych samochodów. W szczególności na tym polu bardzo dobrze radzili sobie Niemcy, dopóki do „gry” nie dołączył British Motor Corporation (BMC), kluczową osobą całego projektu był Alec Issigonis, który do pracy w BMC został przywrócony w 1955 roku. Niewielki zespół już w październiku 1957 zaprojektował i zbudował prototyp („The Orange Box” – nazwa pochodzi od koloru lakieru). Pojazd wyposażony był w standardowy czterocylindrowy silnik BMC z serii A. W skrócie można powiedzieć, że projekt był naprawdę ekonomicznym w produkcji samochodem, charakteryzował się on m.in. niewielkimi gabarytami, spawy były widoczne od zewnątrz, uproszczonymi drzwiami. Pomimo niewielkich rozmiarów, auto w środku było przestronne i rozwijało prędkość do 116 km/h.
MINI oficjalnie zaprezentowano w kwietniu 1959 roku, a w sierpniu na pierwszych klientów czekało kilka tysięcy egzemplarzy. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że początkowo auto było dostępne pod dwoma nazwami:
– Austin Seven – nazwa nawiązywała do popularnego małego autka, które produkowane było na przełomie lat 20. i 30. XX wieku;
– Morris Mini-Minor – Morris Minor był małym samochodem, natomiast specjalnie dodano skrót od łacińskiego słowa minimus, czyli najmniejszy.
Należy również zaznaczyć, że występowały niewielkie różnice między tymi dwoma autami. Różniły się one między sobą kołpakami kół, kształtem grilla oraz kolorem nadwozia.
Do roku 1962 auto dotarło ono do Ameryki Północnej oraz Francji, gdzie otrzymało nazwę Austin 850 lub Morris 850. W Dani MINI do 1964 roku było znane jako Austin Partner, a do 1981 roku wszyscy znali je pod nazwą Morris Mascot. Teraz pewnie zastanawiacie się kiedy pojawiła się nazwa MINI? Otóż już w 1961 roku BMC zaczęło nazywać swoje auto po prostu MINI – oczywiście nie obeszło się bez małego skandalu. Gdyż nazwa Minicar była już wykorzystywana przez firmę Sharps Commercials, która używała tej nazwy w stosunku do trzykołowego pojazdu z 1949 roku.
W 1964 roku zmieniono nadwozie auta, a rok później dostępne były samochody z 4-stopniową automatyczną skrzynią biegów. Do końca lat 60-tych wyprodukowano 1.190.00 sztuk MINI Mk I – na pewno do sukcesu przyczyniły się względy praktyczne oraz niska cena.
W ciągu kolejnych lat na rynek wprowadzono MINI Mk II (1967-1969), którego wyprodukowano w łącznej liczbie 429.000 sztuk. Druga generacja samochodów wyróżniała się zmodernizowaną atrapą chłodnicy oraz większą szybą z tyłu. Ponadto, przyłożono się trochę do kosmetyki. Muszę tutaj zaznaczyć, że szersza publiczność poznała MINI za sprawą filmu „Włoską robota” z 1969 roku – bezsprzecznie można powiedzieć, że autko stało się prawdziwą gwiazdą tego filmu.
Nie da się ukryć, że nowe MINI biło rekordy popularności, dlatego też zupełnie nie dziwi decyzja BMC, które zdecydowało się rozszerzyć ilość wariantów. Wersje i różne warianty MINI skierowane były do odbiorców z różnych zakątków świata. W sprzedaży były takie wersje jak m.in.:
– Austin Mini Countryman – dostępny tylko w Wielkiej Brytanii, wyprodukowano go w ilości 108.000 egzemplarzy;
– Mini Van – wyprodukowano 521.494 sztuk;
– Mini Moke – dostępny w Wielkiej Brytanii, Portugalii oraz Australii, łącznie wyprodukowano blisko 50.000 sztuk;
MINI poruszały się zwykłe osoby i armia, kwestią czasu było, gdy o autko upomni się środowisko sportowe. Potencjał tego niewielkiego pojazdu dostrzegł John Cooper, przyjaciel Aleca Issigonisa. Twórca MINI początkowo był niechętny, by stworzyć model wyścigowy, jednak po apelacji Coopera do zarządu BMC, panowie wspólnie rozpoczęli pracę nad nowym modelem. Efektem ich prac były samochód znany pod dwoma nazwami: Austin Mini Cooper i Morris Mini Cooper – debiut samochodu miał miejsce w 1961 roku. W odróżnieniu od zwykłej wersji MINI, te autko posiadało większą moc 55 KM. Oczywiście, samochód przeszedł też szereg innych zmian, tak by dostosować je do rajdów. Od 1963 roku w sprzedaży dostępny był MINI Cooper S, który był mocniejszy od swoich poprzedników. Czy MINI osiągnęły coś w wyścigach? No tak! MINI Cooper S trzykrotnie wygrał Rajd Monte Carlo (1964, 1965, 1967).
W 1969 roku produkcję MINI przejął koncern British Leyland – pod okiem Roya Hayensa samochód przeszedł modernizację. Odświeżona wersja samochodu otrzymała nazwę MINI Clubman (1969-1980). Muszę tutaj zaznaczyć, że równolegle ze zmodernizowaną wersją produkowano też klasyczne MINI – przyznam szczerze, że nie bardzo podoba mi się Clubman.
Od lat 70-tych klasyczne MINI przeszło wiele modernizacji i udoskonaleń, na rynku pojawiły się kolejne wersje:
– Mk III – produkowane od 1969 roku;
– Mk IV – produkowane od 1976 roku;
– Mk V;
– Mk VI – produkowane od 1990 roku;
– Mk VII.
W 1994 roku BMW przejęło część British Layland, które było na skraju upadku, w ten sposób MINI zostało częścią niemieckiego giganta. W 2000 roku BMW sprzedało części spółki, jednak zostawiło sobie prawa do modelu MINI – ostatnie MINI spod skrzydeł Rovera wyjechało 4 października 2000 roku. Warto tutaj zaznaczyć, że BMW MINI to auto, które nie jest technicznie spokrewnione ze starym samochodem, a wizualnie nawiązuje do klasycznych MINI.
Ciekawostki:
– MINI jest zdobywcą wielu prestiżowych nagród np. „Samochód XX wieku” tytuł został przyznany przez magazyn „Autocar” w 1995 roku; „Klasyk numer jeden wszechczasów” tytuł został przyznany przez magazyn „Classic & Sports Car” w 1996 roku;
– BMW MINI wśród miłośników klasycznego MINI budzi wiele emocji i kontrowersji – część fanów nie uznaje tego auta za następca pojazdu z 1969 roku;
– 3 kwietnia 2007 roku z linii produkcyjnej zjechało milionowe auto BMW MINI.