Pogorszyła się ostatnio pogoda, widoczność na drodze jest gorsza, szczególnie, że wieczory zapadają coraz szybciej. Jednak nadal warunki atmosferyczne nie odstraszają wielu osób przed wsiadaniem na rower. O ile w miejscach, gdzie są ścieżki rowerowe, ich jazda nie stanowi kłopotu, o tyle na drogach na terenie niezabudowanym lub w gąszczu aut w dużych miastach stanową oni zagrożenie i dla siebie i dla innych. Co wolno rowerzystom i jak poprawić bezpieczeństwo ruchu?
Zmiany w przepisach
Pomimo, że bardzo duże zmiany wprowadzono w przepisach już w 2011 roku, nadal wielu rowerzystów nie do końca zdaje sobie sprawę ze swoich praw i obowiązków. O ile wiele osób wie, że nie może się poruszać nieoświetlonym rowerem po zmroku, to jednak niewielu rowerzystów ma świadomość, że powinno mieć oświetlenie także w trakcie złej pogody – choćby dla własnego bezpieczeństwa.
Rowerzyści, jako uczestnicy ruchu drogowego, zobowiązani są do poruszania się po jezdni. Jazda chodnikiem jest dopuszczalna, gdy warunki atmosferyczne są trudne, np. mocno pada, jest mgła lub nawierzchnia ulicy jest silnie oblodzona. Przy dobrej pogodzie po chodniku można się poruszać, gdy jego szerokość przekracza 2 metry, a droga biegnąca wzdłuż niego nie ma ograniczeń prędkości poniżej 50km/h. Na chodniku pierwszeństwo ma zawsze pieszy, a w przypadku potrącenia winnym niemal z automatu będzie rowerzysta.
Rowerzysta ma obowiązek zjechania na ścieżkę rowerową, jeśli wzdłuż ulicy poprowadzono drogę dla jednośladów. Rowerzyści nie mogą jeździć drogami ekspresowymi i autostradami, w przypadku innych dróg zakaz poruszania się rowerem określa znak „zakaz jazdy rowerem”. Jeśli nie ma takiego znaku ani nie jest wytyczona ścieżka rowerowa, nic nie stoi na przeszkodzie, by rowerzysta poruszał się tunelem albo obwodnicą. Nie musimy też poruszać się ścieżką rowerową, jeśli widzimy, że w dalszym przebiegu jest ona zatamowana – na przykład przez nieprawidłowo zaparkowany samochód.
Wyprzedzanie aut stojących w korkach
Rowerzysta może wyprzedzić auta stojące w korku lub wolno poruszające się z prawej strony. Oznacza to, że pasażerowie opuszczający pojazd, który stoi np. na światłach, muszą uważać, czy otwieranymi drzwiami nie zagrodzą mu drogi. Rowerzyści mogą także przy wyprzedzaniu korzystać z pasów dla autobusów, o ile są one oznaczone odpowiednimi znakami. Najczęściej jednak zdarza się tak, że rowerzysta jest wyprzedzany przez samochód. Wówczas kierowca ma obowiązek zrobić to z co najmniej metrowym odstępem.
Jazda ulicą
Jadąc ulicą rowerzysta musi się trzymać prawej strony jezdni. Prawo to jednak nie dotyczy rond, gdzie dopuszczono jazdę środkiem, by rowerzyści nie byli spychani przez samochody chcące opuścić rondo. Środkiem drogi mogą także poruszać się zorganizowane grupy rowerzystów, o ile nie przeszkadzają w ten sposób innym uczestnikom ruchu. Nie dopuszczalna natomiast nadal jest np. jazda dwóch rowerzystów koło siebie.
Pierwszeństwo dla rowerzysty?
Rowerzysta ma bezwzględne pierwszeństwo przed samochodami w momencie, gdy droga przecina ścieżkę rowerową. Na przejazdach rowerowych nieoznaczonych znakami kierowca musi ustąpić pierwszeństwa rowerzyście, jeśli skręca z drogi równoległej do ścieżki.
Natomiast w momencie, gdy ścieżka rowerowa przecina chodnik, zasady są takie same, jak w przypadku każdej innej drogi. Pierwszeństwo ma pieszy. Nie oznacza to jednak, że nie powinien zachować ostrożności. Rower ma dość długą drogę hamowania, szczególnie jeśli jest rozpędzony.
Obowiązkowe wyposażenie roweru
Lista obligatoryjnego wyposażenia roweru zmieniła się 1 stycznia 2013 roku. Obecnie, jeżdżąc rowerem w ciągu dnia, nie musimy mieć świateł. Na stałe musi być zamontowany jedynie tylny odblask w kształcie innym niż trójkątny. W nocy natomiast możemy mieć oświetlenie migające – zarówno z tyłu jak i z przodu. Wolno również montować oświetlenie na kierowcy – maksymalna wysokość montażu przedniej lampy wynosi 150 cm. Na szprychach każdego z kół musi być zamontowany przynajmniej jeden odblask. Można również stosować odblaskowe paski na bocznych powierzchniach opon. Sam rowerzysta nie musi jednak nosić elementów odblaskowych.
Prawem wymagane jest również posiadanie dzwonka.
Słuchanie muzyki lub rozmowa przez telefon
Jadąc rowerem dopuszczalne jest rozmawianie przez telefon lub słuchanie muzyki na słuchawkach. Wiele osób uważa, że powinno być to zakazane, jednak prawodawca pozostawił zdrowemu rozsądkowi rowerzystów decyzję o tym, czy warunki drogowe i jednoczesne nałożenie słuchawek są dla cyklisty bezpieczne. Rowerzyści, podobnie jak kierowcy, nie mogą natomiast jechać i rozmawiać przez telefon trzymany przy uchu. Prawo dopuszcza co prawda kierowanie roweru jedną ręką, ale nie zezwala na rozmowy telefoniczne.
Jakie mandaty dla rowerzysty?
Przesiadka na rower nie oznacza, że policja spojrzy na nasze wyczyny przychylniejszym okiem. Za pokonanie skrzyżowania na czerwonym świetle rowerzysta może otrzymać „bilecik” na 300 złotych. Przejazd rowerem po przejściu dla pieszych czy jazda obok innego rowerzysty – jeśli utrudnia ona ruch innym użytkownikom drogi – kosztuje 200 zł. Kara za nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu i bezprawną jazdę po chodniku – 50 zł. Właśnie to ostatnie przewinienie jest najczęstsze. Bezwzględnie karana jest również jazda rowerem po spożyciu alkoholu. Kary są tu takie same, jak w przypadku przyłapania kierowcy samochodu. Można więc nawet trafić do więzienia.
Przewożenie dziecka na rowerze i w przyczepce
Dzieci poniżej 7 roku życia powinno być przewożone w specjalnym foteliku rowerowym. Od maja 2011 przewożenie dziecka w przyczepkach rowerowych jest legalne. Ze względu na to, że prawo pozwala poruszać się na chodniku, gdy jedziemy rowerem z dzieckiem poniżej 10 roku życia przepis ten stosuje się także do przyczepki rowerowej.
Zgodnie z paragrafem 56 Rozporządzenia przyczepka powinna posiadać – podobnie jak rower – odblask i światło czerwone z tyłu oraz światło białe zamontowane z przodu przyczepki, jeśli wystaje ona poza obrys roweru. Długość całego zespołu – rower + przyczepka nie może przekraczać 4 metrów.
Jeśli dziecko porusza się już na swoim rowerze należy pamiętać o bardzo ważnej rzeczy – w świetle przepisów dziecko poniżej 10 roku życia traktowany jest jak pieszy i musi poruszać się po chodniku, chyba, że wytyczona jest ścieżka rowerowa. Dzieci w tym wieku mogą jeździć rowerem tylko pod opieką osoby dorosłej. Starsze dzieci mogą samodzielnie prowadzić rower, o ile tylko posiadają kartę rowerową. Sama karta rowerowa obowiązuje do 18 roku życia, później do kierowania rowerem potrzebujemy tylko dowód osobisty.
