wikipedia.org
Polonez to kolejne auto, które chcielibyśmy Wam przybliżyć w cyklu naszych artykułów. Chyba naprawdę niewiele osób nie kojarzy tego auta.
Do Poloneza mam szczególny sentyment, bo jest to pierwsze auto, które kupił mój ojciec. Ten czerwony lakier, opływowy kształt i komfort w środku robił wrażenie na dziecku. Gdy byłem dzieckiem Poloneza odbierałem jako wersję sportową „dużego Fiata”, no cóż dzieci lubią wszystko upraszczać. Nie wiem czy pamiętacie taki serial jak „Siedem życzeń”, ale tam tata głównego bohatera Darka, nie tylko pracował w fabryce FSO, ale był właścicielem nowego i lśniącego Poloneza, który robił wrażenie! Dzisiaj dowiecie się co nieco o kultowym Polonezie.
Historia Poloneza w pigułce
Polonez w Polsce produkowany był od 3 maja 1978 roku do 22 kwietnia 2002 roku, ale historia pojazdu rozpoczyna się kilka lat wcześniej. Nowe auto miało zastąpić Fiata 125p, jednak obydwa pojazdy produkowane były równorzędnie aż do 1991 roku i tak w 1972 roku na najwyższym szczeblu partyjnym ustalono kierunek, w którym ma iść produkcja w FSO. Po tych deklaracjach upłynęło jeszcze trochę czasu, bo o konkretnym działaniu możemy mówić od 1974, a ściślej rzecz ujmując od 17 września, kiedy to podpisano umowę między Fiatem a Pol-Motem, w którym to włoski koncern miał się zająć stroną konstrukcyjną nowego pojazdu. Strona polska miała przedstawić swoje wytyczne i tak jeszcze w 1974 roku Polacy oraz Włosi rozpoczęli prace projektowe. Jednym z najważniejszych punktów było spełnianie norm bezpieczeństwa, które umożliwiłyby sprzedaż pojazdu w USA i Europie Zachodniej. Prace konstrukcyjne trwały w latach 1975-1977, a pierwszy prototyp 125PN (Polacco Nuova) został zbudowany już 1975 roku. W 1976 roku do Polski sprowadzono prototyp Poloneza, który uzyskał akceptację w Biurze Konstrukcyjnym Przemysłu Motoryzacyjnego oraz ówczesnego premiera. Pierwsze modele w liczbie 7 egzemplarzy zostały zmontowane w Turynie i trafiły do Polski 20 września 1977 roku. W Polsce montaż rozpoczął się 26 września 1977 roku. W tym miejscu warto zaznaczyć, że pracownicy fabryki wykazali się naprawdę pracowitością, bo od stycznia montowano po kilka samochodów dziennie, do początku kwietnia gotowych było około 300 egzemplarzy Poloneza. Produkcja seryjna ruszyła 3 maja 1978 roku, po kilku tygodniach została wstrzymana, ale już 14 sierpnia znowu ruszyła. W pierwszym roku wyprodukowano 3506 sztuk. Łącznie, bez wersji Truck i Cargo, wyprodukowano 1.061.807 egzemplarzy, a auta eksportowano do blisko 40 krajów na całym świecie m.in. do: Chin, Kolumbii, Egiptu, Finlandii, Grecji, Jugosławii
Konstrukcja
Auto przez okres seryjnej produkcji było wielokrotnie modernizowane. Pierwsze egzemplarze, ze względów finansowych, opierały się na płycie podłogowej „dużego Fiata” i niestety auto odziedziczyło wiele wad po swoim poprzedniku. Od 125p Poloneza odróżniało bardziej komfortowe wnętrze. Nowe, 5-drzwiowe nadwozie typu hatchback było nie tylko estetyczne, ale także wyróżniało się, jak na tamte czasy dużym poziomem bezpieczeństwa. Polonez został wyposażony w standardowy układ napędowy, czyli silnik z przodu, a napęd był przenoszony poprzez wał napędowy na tylne koła. Od 1979 roku na rynek wprowadzano krótkie serie, a w 1980 roku wprowadzono mocniejszy model oraz zubożoną wersję tzw. „Popular”. Do 1982 roku w Polonezie montowane były 4-biegowe skrzynie, następnie w standardzie były 5-biegowe skrzynie.
Wersje
Podobnie jak to było z „dużym Fiatem”, Polonez doczekał się wielu modernizacji oraz wersji. Pierwsze wersje to MR’78, Mr’83 i MR’85. W latach 1979-1981 produkowane model trzydrzwiowy, szacuje się że powstało około 300 sztuk. W 1981 i 1983 produkowano wersję Coupe. Kolejne lata to dalsza modernizacja techniczna jak i stylistyczna, na rynek kolejno trafiały następujące modele: MR’86, MR’87 i MR’89. Koniec lat 80-tych to prawdziwy przełom, bo rozpoczęto prace nad nową wersją auta. W nowym Polonezie wprowadzono aż blisko 270 zmian! Znacząco zmodernizowano konstrukcję i stylistykę, a nowa wersja otrzymała nazwę Caro (FSO Polonez Caro MR’91/MR’93). 30 kwietnia 1994 roku zaprezentowano prototyp Poloneza z nadwoziem kombi, jego produkcja ruszyła już 5 lipca i trwała do 2002 roku. Produkcja seryjnego sedana rozpoczęła się 3 sierpnia 1994 roku – nowy model otrzymał nazwę Atu, a w 1997 zastąpiono go Atu Plus. Również w tym roku do produkcji trafił zmodernizowany Caro Plus.
Stworzono też dwie wersje użytkowe: Polonez Truck oraz Cargo/Cargo Plus. Ponadto zaprojektowano wersje specjalne, które wykorzystywane były przez: milicję/policję, straż pożarną i służbę zdrowia.
Ciekawostki
- Nazwa Polonez została wybrana w plebiscycie czytelników „Życie Warszawy” w 1978 roku. Pierwsze sztuki nosiły wdzięczną nazwę „FSO Polski 1300/1500”.
- Polonez, podobnie jak Fiast 125p, bardzo chętnie wykorzystywany był w rodzimej kinematografii. Oprócz wspomanianego na początku serialu „Siedem życzeń”, pojazd wykorzystano np. w kultowym „07 zgłoś się”. To właśnie za sprawą tego serialu pierwsze Polonezy nazywane były „Borewiczami” – wyjaśniając młodszym pokoleniom: głównym bohaterem serialu był błyskotliwy porucznik Sławomir Borewicz, który potrafił rozwiązać każda kryminalną zagadkę.
- W latach 1983-1992 Polonezy były montowane przez egipską firmę Nasr – do Egiptu wysyłane były gotowe zestawy. W Egipcie wyprodukowano około 17 tys. sztuk, początkowo nosiły nazwę NasrPolonez 1500, potem NasrPolonez MR’89.
- Najwyższe ceny osiągają egzemplarze 3-drzwiowe i Coupe.