Nowości, nowościami, ale tak sobie ostatnio pomyślałem, że chciałbym, aby ten blog był prawdziwą kopalnią wiedzy dla wszystkich fanów motoryzacji. Powoli kończę cykl „Co Ty wiesz o….”, czyli o samochodach, które kiedyś podbiły serca Polaków. Teraz chciałbym Wam przedstawić sylwetki ludzi, którzy zmienili oblicze motoryzacji. Niedawno skończyłem pisać artykuł: Historia motoryzacji w zarysie i tak sobie pomyślałem, że warto byłoby chociaż w paru słowach wspomnieć o wybitnych postaciach i na pierwszy ogień wybrałem Henry’ego Forda – postać legendarną i kontrowersyjną.
Henry Ford urodził się 30 lipca 1863 roku w Dearborn. Jego matką była potomkini belgijskich imigrantów, natomiast jego ojcem był William Ford, posiadający angielskie korzenie. Ford od lat młodości fascynował się wszystkim, co związane było z techniką, w związku z tym odbywał praktyki w rożnych warsztatach. W 1891 roku dostał pracę u Thomasa Edisona, gdzie przeprowadzał eksperymenty z silnikami spalinowymi. Przełomowym rokiem w jego życiu okazał się rok 1896 kiedy to zbudował pierwszy prototyp samochodu. Już trzy lata później był jednym z założycieli firmy Detroit Automobile Company (późniejsze Cadillac Motor Company). Niestety kariera Forda w firmie skończyła się stosunkowo szybko, gdyż miał on inną wizję niż pozostali współwłaściciele – William był zwolennikiem produkcji dużej ilości niedrogich aut.
Po sprzedaży swoich udziałów w firmie postanowił realizować swoje cel, czyli produkcję dużej ilości tanich samochodów. Swoją firmę zarejestrował w 1903 roku. Ford jako pierwszy wprowadził ruchomą taśmę produkcyjną i rzucił na kolana konkurencję wprowadzając do sprzedaży w 1907 roku Forda T – tutaj zaznaczę, że auto wyprodukowano do 1927 roku w ilości 15 milionów sztuk. Zmontowanie Forda T w 1908 roku zajmowało 12,5 godziny, natomiast w 1913 roku czas ten wynosił zaledwie 1,5 godziny! Oznacza to, że nowy samochód z linii montażowej wyjeżdżał co trzy minuty! Wszystkie Fordy T były w kolorze czarnym, gdyż farba w tym kolorze najszybciej schła. Dzięki takiej automatyzacji i pełnej standaryzacji Ford obniżył cenę samochodu z 850 dolarów do zaledwie 290 dolarów! Dla przeciętnego Amerykanina była to prawdziwa rewolucji – samochód przestał być dobrem luksusowym i na auto mógł sobie pozwolić każdy, kto posiadał pracę.
Początkowo masowa produkcja samochodów przez Forda spotykała się z krytyką. Jednak realia po I wojnie światowej zweryfikowały podejście producentów do masowej produkcji. Upadło kilkaset firm motoryzacyjnych – głównie te, które stawiały na indywidualizm. Ważnymi graczami na rynku zostali: Ford, General Motors i Chrysler. Wielkim uznaniem rozwiązania Forda cieszyły się w Europie – w szczególności taka forma produkcji przypadła do gustu Hitlerowi, Stalinowi i Mussoliniemu.
Ford dał się poznać również ze złej strony – już w w latach 20-tych publicznie wygłaszał antysemickie tezy i oskarżał Żydów, że blokują rozwój wolnego rynku – wszystkie jego publikacje zostały zebrane w czterotomowej książce „Międzynarodowy Żyd”. Jeszcze w tym samym dziesięcioleciu Ford rozpoczął współpracę z Hitlerem i Stalinem – jest to tym bardziej zaskakujące, gdyż podczas I wojny światowej Ford opowiadał się za pacyfizmem – w 1915 roku udał się z misją pokojową do Europy, która zakończyła się porażką. W 1925 roku w Niemczech została otwarta pierwsza jego fabryka. Po zdobyciu władzy przez nazistów, działania Forda w Niemczech rozkwitły – w 1938 roku został wyróżniony Krzyżem Wielkiego Orderu Orła Niemieckiego. Fabryki Forda, jak i sam właściciel dzielnie wspierał przygotowania do wojny – aż 1/3 niemieckich ciężarówek wojskowych pochodziła właśnie z jego zakładów.
Ford zmarł 7 kwietnia 1947 roku. Bez wątpienia przyczynił się do rozwoju motoryzacji, Amerykanie podziwiają go w każdym calu. Jednak nie możemy zapominać, że Henry Ford współpracował z nazistami i bardzo czynnie wspierał antysemityzm. Jakby tego było mało, współcześni historycy uważają, że jest on współtwórcą antysemityzmu rasowego, który stanowił inspirację dla samego Hitlera.
źródła: Wikipedia, historia.newsweek.pl